เมื่อวันที่ 25 เม.ย.2567 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แนะนำเมนูอาหารตำรับชาววัง "ข้าวแช่" เป็นเมนูอาหารที่เกิดจากการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมของชาวมอญมาอย่างยาวนานจนเข้าสู่ตำรับอาหารชาววัง

"ข้าวแช่" อาหารไทยโบราณ เป็นอาหารที่นิยมทานกันในช่วงฤดูร้อน เพราะมีวัตถุดิบหลักประกอบด้วยสมุนไพรที่มีฤทธิ์เย็น มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ช่วยให้ร่างกายสดชื่น เมนูข้าวแช่ ประกอบด้วยสมุนไพรหลายชนิด ที่สำคัญ ได้แก่

• น้ำลอยดอกมะลิและข้าวสวยหุงด้วยน้ำใบเตย ซึ่งมะลิ และ ใบเตย เป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณแก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้ไข้ตัวร้อน ช่วยให้ร่างกายสดชื่น
  
  


• เครื่องเคียงรับประทานคู่กับข้าวแช่ คือ "ลูกกะปิ" ทำจากปลาย่าง (ส่วนใหญ่ใช้เป็นปลาช่อนหรือปลาดุก) มีส่วนผสมของหอมแดง ต้นหอม ข่า กระเทียม ตะไคร้ ผิวมะกรูด กระชาย พริกชี้ฟ้า สรรพคุณของสมุนไพรดังกล่าว ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนสะดวก ป้องกันการเป็นลมในช่วงหน้าร้อนได้เป็นอย่างดี
  
  


• พริกหยวกสอดไส้หมูสับห่อไข่ มีโปรตีนสูง บำรุงร่างกาย ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนสะดวก วิธีทำนำเนื้อหมูมาสับให้ละเอียด โดยนำไปปรุงรส และนึ่งจนสุก ก่อนนำไปห่อด้วยพริกหยวก และ ไข่ที่ทำเป็นตาข่ายแพ
  
  


• หมูฝอย หรือ เนื้อฝอย มีโปรตีนสูง ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย
  
  


• ไชโป๊ผัด มีแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย
  
  


• หอมแดงทอด ป้องกันหวัด ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนสะดวก

 

เครื่องเคียงข้าวแช่

นอกจากนี้ บางแห่งยังมี "มะม่วงสับ" ซึ่งเป็นเครื่องเคียงสรรพคุณช่วยขับเสมหะ บรรเทาอาการไออีกด้วย สำหรับวิธีการรับประทานข้าวแช่ ควรรับประทานเครื่องเคียงก่อน แล้วค่อยรับประทานข้าวพร้อมกับน้ำลอยดอกมะลิ มีรสชาติหอมเย็น จะช่วยให้สดชื่น และคลายร้อนได้เป็นอย่างดี